Listopad w ogrodzie to czas ostatnich przygotowań przed zimą. Choć natura powoli zwalnia tempo, dla każdego ogrodnika to okres pełen ważnych zadań. Jesień to nie tylko czas zbierania ostatnich plonów, ale również moment, kiedy decydujemy o przyszłorocznych zbiorach poprzez odpowiednie zabezpieczenie roślin i przygotowanie gleby. To właśnie teraz, wykonując szereg prostych, ale kluczowych czynności, możemy zapewnić naszym roślinom dobry start wiosną.

Jakie warzywa można sadzić w listopadzie?

Choć listopad kojarzy się z zamieraniem ogrodu, to wciąż możemy rozpocząć uprawę niektórych roślin. Czosnek ozimy to absolutny król listopada – właśnie teraz jest idealny czas na jego sadzenie. Ząbki czosnku posadzone przed pierwszymi mrozami zdążą się ukorzenić, ale nie zdążą wykiełkować, co zapewni im dobry start wiosną.

Oprócz czosnku, można również rozważyć wysiew roślin na mikroliście do uprawy na parapecie. Rukola, rzeżucha czy kiełki rzodkiewki zapewnią nam świeże witaminy przez całą zimę. Polecamy łączyć uprawy gruntowe z domowymi, by cieszyć się świeżymi warzywami przez cały rok.

Co zrobić z pomidorami, które nie zdążyły dojrzeć?

Koniec sezonu często pozostawia nas z zielonymi pomidorami, które nie zdążyły dojrzeć na krzaczkach. Nie wyrzucajmy ich! Zielone pomidory można zebrać przed pierwszymi przymrozkami i pozostawić do dojrzewania w ciepłym, suchym miejscu. Można przyspieszyć ten proces, umieszczając je obok dojrzałych jabłek, które wydzielają etylen – naturalny hormon przyspieszający dojrzewanie.

Alternatywnie, niedojrzałe pomidory świetnie sprawdzają się do przyrządzenia pikantnych, zielonych przetworów. Moja babcia zawsze robiła z nich pyszne, kwaśne pikle, które stanowiły doskonały dodatek do zimowych potraw. To dowód na to, że w ogrodnictwie nic się nie marnuje, a każda roślina ma swoje przeznaczenie.

Jak przygotować kompost na zimę?

Listopad to doskonały moment na przygotowanie kompostu do zimowego "dojrzewania". Warto wykorzystać ostatnie liście i resztki roślinne z ogrodu do uzupełnienia kompostownika. Pamiętajmy o zasadzie warstwowania materiałów bogatych w azot (zielone części roślin, fusy z kawy) z materiałami bogatymi w węgiel (suche liście, drobne gałązki, tektura).

Przed zimą warto przykryć kompostownik grubszą warstwą suchych liści lub słomy, która będzie działać jak izolacja termiczna. Proces rozkładu będzie trwał wolniej w niskich temperaturach, ale nie ustanie całkowicie. Na wiosnę będziemy mieli do dyspozycji cenną porcję próchniczej ziemi, idealnej do zasilenia naszych upraw.

Kiedy i jak zabezpieczyć wrażliwe rośliny przed mrozem?

Ochrona roślin wieloletnich przed zimowymi mrozami to jedno z najważniejszych listopadowych zadań. Wrażliwe byliny, jak na przykład róże czy hortensje, wymagają odpowiedniego okrycia. W mojej praktyce najlepiej sprawdza się kopczyk ziemi usypany wokół podstawy rośliny (około 20-30 cm wysokości) oraz okrycie gałęzi agrowłókniną lub stroiszem z gałązek iglastych.

W przypadku warzyw zimujących w gruncie, jak jarmuż czy por, warto je lekko obsypać ziemią lub kompostem. Natomiast wrażliwe zioła, takie jak rozmaryn czy tymianek, mogą wymagać przeniesienia do doniczek i ustawienia w jasnym, chłodnym miejscu. W Sadzonki Online zawsze doradzamy indywidualne podejście do każdego gatunku, ponieważ potrzeby roślin mogą się znacznie różnić.

Jak przygotować glebę do zimy?

Odpowiednie przygotowanie gleby jesienią to inwestycja w przyszłoroczne plony. Po usunięciu resztek roślinnych warto przekopać glebę, ale nie zbyt głęboko – wystarczy 15-20 cm. Dzięki temu szkodniki zimujące w ziemi zostaną wystawione na działanie mrozu. Na przekopaną glebę dobrze jest wprowadzić obornik, kompost lub nawozy zielone, które przez zimę będą powoli uwalniać składniki odżywcze.

Ciekawą praktyką, którą stosuję od lat w swoim ogrodzie, jest wysiew roślin na zielony nawóz, takich jak żyto ozime czy wyka. Rośliny te chronią glebę przed erozją, wzbogacają ją w próchnicę, a wiosną, po zaoraniu, dostarczają cennych składników odżywczych. To naturalny sposób na utrzymanie żyzności gleby bez konieczności stosowania nawozów sztucznych.

Jak przygotować trawnik do zimy?

Listopad to ostatni moment na przygotowanie trawnika do zimy. Przed pierwszymi mrozami warto wykonać ostatnie koszenie, ustawiając wyższą wysokość niż zwykle (około 5-6 cm). Wyższe źdźbła trawy lepiej chronią system korzeniowy przed mrozem. Koniecznie należy też zgrabić wszystkie liście – pozostawione na trawniku mogą prowadzić do rozwoju chorób grzybowych.

Jeśli mamy problemy z mchem na trawniku, jesień to dobry moment na wertykulację i piaskowanie. Z kolei na ubogich glebach warto rozważyć jesienne nawożenie nawozem fosforowo-potasowym, który wzmocni korzenie traw przed zimą. Pamiętajmy jednak, by unikać nawozów azotowych, które stymulują wzrost – niepożądany przed zimą.

Jakie prace wykonać w szklarni lub tunelu foliowym?

Konstrukcje szklarniowe wymagają szczególnej uwagi przed zimą. Po zakończeniu sezonu uprawowego należy dokładnie posprzątać wnętrze, usuwając wszystkie resztki roślinne, które mogłyby stać się siedliskiem chorób i szkodników. Powierzchnie szklane lub foliowe warto umyć roztworem wody z octem, co zwiększy przepuszczalność światła w nadchodzącym sezonie.

W przypadku tuneli foliowych trzeba sprawdzić stan folii i ewentualnie naprawić uszkodzenia specjalną taśmą. Jeśli planujemy zimowe uprawy w szklarni, warto zainstalować dodatkową izolację w postaci bąbelkowej folii lub agrowłókniny.

Co zrobić z sadzonkami kwiatów i bylin?

Sadzonki bylin i kwiatów wieloletnich, które przygotowaliśmy późnym latem, wymagają odpowiedniej ochrony na zimę. Młode rośliny są szczególnie wrażliwe na przemarzanie. Doniczki z sadzonkami najlepiej umieścić w miejscu osłoniętym od wiatru, np. pod ścianą budynku od strony południowej, i okryć agrowłókniną lub słomą.

Alternatywnym rozwiązaniem jest zagłębienie doniczek w ziemi i obsypanie ich korą lub liśćmi. Taka "zimowa piwniczka" skutecznie chroni korzenie przed przemarzaniem. Wiosną, gdy minie ryzyko przymrozków, sadzonki można będzie przesadzić na stałe miejsce. Dzięki takiemu podejściu zaoszczędzimy czas i pieniądze na zakup nowych roślin.

Jak zaplanować wiosenne nasadzenia już w listopadzie?

Listopad to idealny moment na przemyślenie wiosennych nasadzeń i przygotowanie gruntu pod nie. Jeśli planujemy założenie nowych rabat kwiatowych, warzywników czy sadzenie drzewek owocowych, warto już teraz przygotować miejsca pod przyszłe nasadzenia. Przekopanie i wzbogacenie gleby kompostem na obszarach przeznaczonych do wiosennych nasadzeń pozwoli ziemi "odpocząć" i nabrać żyzności przez zimę.

Zimowe miesiące warto poświęcić na studiowanie katalogów i planowanie rozmieszczenia roślin, uwzględniając ich wymagania co do stanowiska, wilgotności i typu gleby.

Marta Rabiej

Bibliografia:

1.Listopad w ogrodzie – co robić? Lista 25+ niezbędnych prac do zrobienia. Zielony Ogródek. Dostęp: https://zielonyogrodek.pl/pielegnacja/prace-w-ogrodzie/7690-listopad-w-ogrodzie-co-robic-lista-25-niezbednych-prac-do-zrobienia

2.Kiedy i jak sadzić czosnek? OgrodowyPoradnik.pl. Dostęp: https://ogrodowyporadnik.pl/jak-sadzic-czosnek/

3.Listopad – Kalendarz ogrodnika. Zielony Ogródek. Dostęp: https://zielonyogrodek.pl/abc-ogrodnika/kalendarz-ogrodnika/jesien/listopad 

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Imię*

Email*

Komentarz*

Wyślij

• Udostępnij na:
• WhatsApp
• Deel
• X
• Pin it
• Messenger
• Email

---